Het Hofje van Jongkind: verborgen geschiedenis en nieuw leven in hartje Gouda

Wie het centrum van Gouda kent, weet hoe rijk de stad is aan kleine steegjes, verborgen hofjes en stille binnentuinen. Eén van de meest bijzondere plekken ligt nét buiten het zicht: het Hofje van Jongkind. Je loopt er zo voorbij — maar wie de moeite neemt om binnen te stappen, komt terecht in een stukje geschiedenis dat vandaag opnieuw tot leven komt.

Een hofje vol idealen

Het Hofje van Jongkind werd in 1702 gesticht door Adriaan Jongkind, een Goudse notaris die zijn rijkdom gebruikte om iets terug te doen voor de stad. In zijn testament liet hij vastleggen dat er een hofje moest worden gebouwd voor ‘arme vrouwen die lid waren van de Nederduits Gereformeerde Kerk’. Daarmee volgde hij een typisch 18e-eeuws gebruik: gegoede burgers lieten hofjes bouwen als sociale voorziening én als spirituele nalatenschap.

Het hofje bood onderdak aan negen vrouwen, ieder in een eigen huisje rondom een binnenplaats. Ze kregen jaarlijks turf om hun woning te verwarmen, en leefden in betrekkelijke rust, midden in de stad. De poort van het hofje werd in 1712 geplaatst aan de Zeugstraat, met een sobere gevelsteen ter nagedachtenis aan de oprichter.

Van woonhofje naar cultuurplek

In 1959 trok de laatste bewoonster weg. Daarna kreeg het hofje een meer culturele bestemming. De originele poort werd in de jaren ’60 verplaatst naar de tuin van het Verzetsmuseum in Gouda, waar hij nu nog altijd staat. Maar het hofje zelf bleef bestaan, als fysieke herinnering aan een tijd van eenvoud, zorgzaamheid en kleine gemeenschap.

Vandaag de dag is het hofje opnieuw in gebruik — maar anders. De huisjes vormen samen een unieke horecalocatie waar eten, sfeer en historie samenkomen. En hoewel het dak nu dicht is, is het gevoel van een open binnenplaats gebleven.

Een ode aan buiten

De voormalige binnenplaats is overdekt, met grote dakramen die daglicht binnenlaten. Hierdoor voelt het hofje nog steeds als een plein of tuin: beschut, maar open. In de herinrichting is bewust gekozen voor elementen die het gevoel van buiten versterken — en dat is subtiel, maar effectief gedaan.

• De huisnummers hangen er nog: de originele huisjes zijn fysiek gescheiden gebleven en dragen nog steeds hun eigen nummer. Hierdoor voel je direct dat je je op een bijzondere plek bevindt met individuele verhalen.

• Een voordeur met een naam: de deur naar de voorraadkast is aangekleed als een voordeur, mét het naamplaatje van Adriaan Jongkind. Een knipoog naar de oprichter, en tegelijk een eerbetoon aan de geschiedenis.

• Lichtslingers zoals op een Italiaans terras: ouderwetse lampjes slingeren boven de tafels, net zoals je ze tegenkomt op een plein in Toscane. Dat geeft het hofje een warme, zuidelijke sfeer die perfect past bij de lunchroom en wijnbar van vandaag.

• De originele vloer: zelfs de gebakken klinkers waarmee vroeger de hofjesgrond werd bestraat, liggen er nog. Je loopt letterlijk over de stenen waar drie eeuwen geschiedenis overheen zijn gegaan. Dat voel je.

  
  

Verleden én plek van nu

Wat ooit een hofje was voor rust en onderdak, is nu een plek voor ontmoeten en genieten. Waar vroeger vrouwen in stilte hun dagen sleten, klinken nu gesprekken, schuiven borden over houten tafels en wordt wijn geschonken onder het licht van slingers.

Toch blijft de ziel van het hofje voelbaar. In de stenen, in de indeling, en in de aandacht waarmee de ruimte is aangekleed. Er is niet geprobeerd iets nieuws te bouwen over het oude, maar juist iets nieuws toe te voegen mét eerbied voor wat er al was.

Kom het zelf ervaren

In het Hofje van Jongkind zit je niet zomaar ergens in Gouda — je zit op een historische plek die nog leeft. Tussen verleden en heden. Met een lunch of diner, onder licht dat door de dakramen valt en tussen muren waar eeuwen geschiedenis in opgeslagen zit.

Het is een plek waar je langer blijft dan je van plan was. Precies zoals het bedoeld is.